Humanitas, een van de grootste zorgaanbieders in de regio Rotterdam, wil de eerste zorginstelling in Nederland zijn die iedereen thuis helpt en niet in een verpleeg- of verzorgingshuis. Bestuursvoorzitter Gijsbert van Herk zei deze week in het Algemeen Dagblad: “Het is toch fantastisch als je in je eigen omgeving de hulp krijgt die je nodig hebt?” Humanitas, dat jarenlang bekend stond om zijn eigenzinnige visie op ouderenhuisvesting en zorg, lijkt hiermee iets van het vroegere elan terug te krijgen.
Een vergelijkbaar enthousiasme bespeurde ik vorige week bij Vivian Broex, directeur van zorgorganisatie WelThuis. Tijdens een bijeenkomst voor woon- en zorgprofessionals in Gouda vertelde zij hoe haar organisatie in juni 2015 is gestart met het experiment VerpleegThuis. WelThuis verwacht met deze nieuwe dienst de gang naar het verpleeghuis voor mensen met een intensieve zorgvraag te voorkomen of uit te stellen en de dienst voorziet nu al in een grote behoefte. Dat gebeurde niet zonder aanloopproblemen: in de opstartfase werd Broex gebombardeerd met “ja-maars” en met redenen waarom thuis verplegen niet zou werken. Gemotiveerd door ervaringen met haar eigen grootmoeder zette ze door “omdat mensen het willen.” Met die visie op het netvlies werden de “ja-maars” systematisch en pragmatisch aangepakt en opgelost.
Het klinkt mooi: iedereen thuis helpen. Moeten alle zorgaanbieders er nu voor kiezen om hun intramurale locaties op te doeken? Ik denk het niet. Mensen met een zware zorgvraag of weinig mantelzorgers kunnen nog steeds gebaat zijn bij een grootschaliger oplossing. Van Herk vraagt zich in het AD-artikel af “waarom mensen met dementie zouden moeten dwalen in zo’n hoog en groot gebouw”. Een prima vraag, maar juist in Rotterdam, dé hoogbouwstad van Nederland, moet óók worden nagedacht over hoe grote, hoge gebouwen zo kunnen worden ingedeeld dat ze vriendelijk zijn voor mensen met dementie.
Als architect vind ik het elke keer weer een uitdaging om me in te leven in de gebruikers van een gebouw. Daarbij werken we graag samen met zorgaanbieders die bewust zoeken naar de beste manier om hun cliënten een thuis te bieden en daarin gewaagde keuzes durven te maken. Omdat mensen het willen.
Jorris Hoste is creatief directeur van KYK architecten, het bureau met KYK OP ZORG.